«Ψωμί - Παιδεία – Ελευθερία, Έξω αι ΗΠΑ - Έξω το ΝΑΤΟ!»

του Δημήτρη Πατέλη

«Φωνή της Πάρου» 2021.11.24

Πέρασαν 48 χρόνια από την ηρωική αντιδικτατορική εξέγερση του Πολυτεχνείου. Η εξέγερση αυτή δεν ήταν «κεραυνός εν αιθρία». Ήταν το αποκορύφωμα ολόκληρης ιστορίας λαϊκών αγώνων. Αγώνων αντιδικατατορικών, αντιμοναρχικών, αντιφασιστικών, εθνικοαπελευθερωτικών, αντιιμπεριαλιστικών και βαθύτατα κοινωνικών/ταξικών.

Σταθμοί αυτής της ιστορίας είναι η φασιστικής κοπής μεταξική δικτατορία, η τριπλή κατοχή της χώρας, η ταχεία αθώωση των δωσιλόγων, προς «επαναστρατολόγηση» και αξιοποίησή τους από τους νέους εισβολείς Βρετανούς «συμμάχους» και την υπό αυτούς εγκάθετη κυβέρνηση της ντόπιας άρχουσας τάξης για την κατάπνιξη του επαναστατικού αγώνα σε δύο φάσεις:

τον Δεκέμβριο του 1944 (πέντε μήνες προ της συντριβής του Αντι-κομιντέρν άξονα από τον Κόκκινο Στρατό), κατά του βασικού κορμού του αντιφασιστικού εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του λαού μας, του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, που συγκροτήθηκε με τον πρωτοπόρο ρόλο των κομμουνιστών και 1946-1949, κατά του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, κατά τη φάση της -αναγκαστικής για τη σωτηρία από τις φρικαλεότητες της καθεστωτικής «λευκής τρομοκρατίας» του αστικού κράτους-παρακράτους- ένοπλης εξέγερσης και του αγώνα κατά της ξένης επέμβασης των νέων εισβολέων ιμπεριαλιστών (αρχικά του Ηνωμένου Βασιλείου με τον αποικιοκρατικό στρατό του και στη συνέχεια των ΗΠΑ) σε συνεργασία με τον βασικό κορμό των δωσίλογων συνεργατών των ναζί, που αίφνης μπήκαν στη δούλεψη των νέων επικυρίαρχων. Μιας φάσης με πιο άμεσο ταξικό επαναστατικό περιεχόμενο σοσιαλιστικού χαρακτήρα, σε ένα μοναδικού ηρωισμού ταξικό πόλεμο πολιτών (Civil War), ο οποίος είθισται να αποκαλείται με τον ατυχή και ανακριβή όρο «Εμφύλιος Πόλεμος».

Η τάξη του κεφαλαίου κέρδισε αυτό τον πόλεμο χάρη στη ξένη εισβολή-επέμβαση, με τις παραπάνω δυνάμεις που συσπείρωσε, σε μιαν άκρως δυσμενή για το επαναστατικό κίνημα της χώρας διεθνή συγκυρία.

Ακριβώς με αυτό το «ιστορικό φορτίο» και υπό την στενή καθοδήγηση των αρμοδίων μυστικών και φανερών υπηρεσιών ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και συνολικά των ευρωατλαντικών δομών, συγκροτήθηκαν και συγκροτούνται μέχρι σήμερα τα συνακόλουθα πλοκάμια του «βαθέως κράτους» των διακρατικών και παρακρατικών/παραστρατιωτικών κλάδων του καθεστώτος, ενός μυστικού τρομοκρατικού στρατού υπαγόμενου σε σχέδια όπως αυτά π.χ. της Επιχείρησης «Κόκκινη προβιά» και της «Operation Gladio».

Οι Αμερικανο-ΝΑΤΟϊκές βάσεις και ο ασφυκτικός Ευρωατλαντικός έλεγχος των βασικών δομών και λειτουργιών της χώρας εδραιώθηκαν σε αυτή τη βάση.

Οι πατριδέμποροι και πατριδοκάπηλοι αυτής της κοπής είναι αυτοί που μέχρι σήμερα πλασάρουν ως «εθνικοφροσύνη» και «πατριωτισμό» ένα χυλό αστικού εθνικισμού και κοσμοπολιτισμού του κεφαλαίου, με θεμελιώδες καταστατικό συστατικό την απόλυτη, άνευ όρων και ορίων δουλοπρεπή υποταγή τους στις στρατηγικές επιλογές των ευρωατλαντικών πατρόνων τους.

Η χούντα της 21ης Απριλίου 1967 με τον ακραίο αντικομμουνισμό της δεν ήταν αυθαιρεσία κάποιων «αφρόνων αξιωματικών», αλλά η συνέχεια αυτού του βαθέως κράτους-παρακράτους, έργο εντεταλμένων οργάνων της CIA, μια από τις μορφές «κανονικότητας» του καθεστώτος της δικτατορίας του κεφαλαίου. Βασικός σκοπός του ήταν και είναι η διατήρηση αυτής της δικτατορίας με τον εκάστοτε βολικό για το καθεστώς συσχετισμό δημοκρατικών/κοινοβουλευτικών ή αυταρχικά δικτατορικών, ειρηνικών/συναινετικών ή βίαιων/κατασταλτικών μέσων και τρόπων άσκησης της εξουσίας.

Εξ ου και η αμείωτη επικαιρότητα του περιεχομένου, του συμβολισμού και των βασικών συνθημάτων της ηρωικής εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Η χρονίζουσα δομική κρίση, η άθλια διαχείριση της πανδημίας, η υποβάθμιση και η ιδιωτικοποίηση υγείας και παιδείας, οδηγούν σε φτώχεια και εξαθλίωση, σημαντική μερίδα μισθωτών, ανέργων και αυτοαπασχολούμενων. Η βάναυση καταστολή ξαναγίνεται «κανονικότητα». Η ακόμα βαθύτερη πρόσδεση στις ευρωατλαντικές δομές σε οικονομικό, πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο μετατρέπει τη χώρα σε ευάλωτο στόχο φονικών πληγμάτων και συμφορών.

Ως πότε;

Δημήτρης Πατέλης

Καθηγητής φιλοσοφίας Πολυτεχνείου Κρήτης

 

«Σχέδιο δράσης για το Πανεπιστήμιο του 2030»: το φάρμακο που γίνεται φαρμάκι

Μανώλης Δαφέρμος*

«Εφημερίδα των συντακτών» 2021.11.24

Πρόσφατα, δημοσιεύτηκε το «Σχέδιο δράσης για το Πανεπιστήμιο του 2030. Αρχές και θέσεις» που εκπονήθηκε από επιτροπή πανεπιστημιακών στο πλαίσιο πρωτοβουλίας του Ιδρύματος Μποδοσάκη. Αυτό το κείμενο παρουσιάζει ένα προγραμματικό σχέδιο «εκσυγχρονισμού» των δημόσιων Πανεπιστημίων, ώστε να λειτουργούν με όρους επιχειρήσεων στη βάση ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων.

Το «Σχέδιο δράσης για το Πανεπιστήμιο του μέλλοντος» εδράζεται στην υιοθέτηση τριών βασικών αρχών - αποτελεσματικότητα, αυτονομία και λογοδοσία- και την εξαγωγή από αυτές των μέτρων που αφορούν τη διοίκηση, τη δομή, την οργάνωση, το διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό, την έρευνα και την κουλτούρα του Πανεπιστημίου του μέλλοντος. Οι εν λόγω αρχές θεωρούνται a-priori ορθές και επαρκείς για τον εκσυγχρονισμό του Πανεπιστήμιου χωρίς να υπάρχει αναφορά για την προέλευσή τους ούτε καμιά τεκμηρίωση της εφαρμοσιμότητάς τους. Το «Σχέδιο δράσης» έχει τη μορφή ενός αφηρημένου, αποπλαισιωμένου, ωφελιμιστικού «Δέοντος», χωρίς να συνοδεύεται από την ανάλυση της ιστορίας και της παρούσας κατάστασης της ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Το κείμενο περιορίζεται στην εμπειρική διαπίστωση επιμέρους «παθογενειών», στην αποσπασματική, επιδερμική, ατεκμηρίωτη συμπτωσιολογία τους στο επίπεδο του «κοινού νου» χωρίς να επιχειρείται κάποια βαθύτερη ανάλυση της προέλευσής τους. Η παρακάτω διατύπωση είναι ενδεικτική του χαρακτήρα του κειμένου: «Η παθογένεια αυτή είναι ευρέως γνωστή και δεν απαιτεί ιδιαίτερη τεκμηρίωση». Αναρωτιέμαι σε ποια επιστήμη επιχειρείται η πραγματοποίηση πρόβλεψης ή ακόμα περισσότερο ο σχεδιασμός δράσης χωρίς να έχει προηγηθεί η περιγραφή και εξήγηση της κατάστασης και των χαρακτηριστικών του αντικειμένου για το οποίο γίνεται λόγος με ενδελεχή και τεκμηριωμένο τρόπο.

Οι τρεις βασικές αρχές του «Σχεδίου δράσης» -αποτελεσματικότητα, αυτονομία και λογοδοσία- εδράζονται σε τρείς αρνητικούς ετεροπροσδιορισμούς απέναντι στο δημόσιο Πανεπιστήμιο: 1. Το δημόσιο Πανεπιστήμιο είναι αναποτελεσματικό. 2. Το δημόσιο Πανεπιστήμιο χαρακτηρίζεται από μια «έντονη γραφειοκρατική και συγκεντρωτική λογική, περιορισμένη αυτονομία και αργές και απελπιστικά δυσκίνητες διαδικασίες». 3. Το δημόσιο Πανεπιστήμιο δεν έχει καμιά μορφή λογοδοσίας. Επιπλέον, το δημόσιο πανεπιστήμιο παρουσιάζεται στο κείμενο ως ένας «διαμετακομιστικός σταθμός, ένα απρόσωπο πέρασμα που δεν αγγίζει ούτε τον νου, ούτε την ψυχή».

Το «Σχέδιο δράσης» βρίθει από εμπαθείς, απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς απέναντι στο δημόσιο Πανεπιστήμιο που συνδυάζονται με την παρουσίαση του προτεινομένου μοντέλου στη βάση ιδεατών, εκ των προτέρων δοσμένων αρχών. Μέμφεται τις «ιδεοληπτικές θεωρήσεις για την αποστολή του Πανεπιστημίου» εισάγοντας εξίσου ιδεοληπτικές, αποπλαισιωμένες αρχές για τον «εκσυγχρονισμό» του. Όμως, όταν με μηχανιστικό, άκριτο τρόπο μεταφέρεται και επιβάλλεται άνωθεν και έξωθεν ένα σύνολο «ιδεατών» αρχών σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό, ιστορικό, πολιτισμικό περιβάλλον, χωρίς την ενδελεχή, συστηματική έρευνά του, όπως επίσης τον έλεγχο της εφαρμοσιμότητας των εν λόγω αρχών, τότε είναι πολύ πιθανό να προκληθούν παταγώδεις αποτυχίες. Η αντικατάσταση των προηγούμενων ιδεοληψιών με νέες ιδεοληψίες όχι μόνο δεν ενισχύει την αρχή της αποτελεσματικότητας, την οποία εκθειάζει το «Σχέδιο δράσης», αλλά οδηγεί στην αυτοαναίρεσή της.

Η ιδιαιτερότητα αυτού του ιδεοκρατικού, ιδεοληπτικού «Σχεδίου δράσης» συνίσταται στην υιοθέτηση μιας πραγματιστικής, ωφελιμιστικής αντίληψης που εδράζεται στον «πανηγυρισμό» της «αποτελεσματικότητας», της «αποδοτικότητας» στην διοίκηση, την εκπαίδευση, την έρευνα, την οργάνωση των προγραμμάτων σπουδών. Η αγορά αναγορεύεται από τους «ευαγγελιστές της αγοράς» (κατά την έκφραση του Keith Dixon)¹ στο ύψιστο κριτήριο αποτελεσματικότητας του συνόλου των ακαδημαϊκών δραστηριοτήτων. Το μετανεωτερικό Πανεπιστήμιο καλείται να συμμορφώνεται με ευέλικτο τρόπο στις «απαιτήσεις της αγοράς». Το «αόρατο χέρι της αγοράς» παρουσιάζεται ως «πανάκεια» για τη θεραπεία των «παθογενειών» του Πανεπιστημίου. Αναπόφευκτα εγείρεται το ερώτημα εάν το μοντέλο της «ελεύθερης αγοράς» της εποχής του Adam Smith μπορεί να γίνει οραματικός ορίζοντας του Πανεπιστημίου του μέλλοντος στις αρχές του 21ου αιώνα.

Οι συγγραφείς του κειμένου δεν είναι καθόλου φειδωλοί στους απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς για το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Όμως, αποφεύγουν επιμελώς να αναφερθούν στις τεράστιες πολιτικές ευθύνες των εκάστοτε πολιτικών ηγεσιών που μέσω του θεσμικού πλαισίου που έχουν διαμορφώσει ώθησαν το δημόσιο Πανεπιστήμιο να γίνει δυσλειτουργικό. Αυτοί που έχουν υποβαθμίσει το δημόσιο Πανεπιστήμιο έρχονται στην παρούσα συγκυρία να ασκήσουν -εκ του ασφαλούς- κριτική προτείνοντας ως ενναλακτική λύση την πλήρη αποδόμησή του. Καθόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι στο «Σχέδιο δράσης» δεν υπάρχει καμιά αναφορά στην υποχρηματοδότηση των Πανεπιστημίων στην Ελλάδα. Απουσιάζει, επίσης, η οποιαδήποτε νύξη για τις σημαντικές επιτυχίες αρκετών ελληνικών Πανεπιστημίων σε διεθνείς κατατάξεις παρά την απότομη συρρίκνωση των προϋπολογισμών τους κατά την περίοδο των μνημονίων. Η εμπάθεια, η απαξίωση του δημόσιου Πανεπιστημίου και η έκδηλη μεροληψία αποτρέπει τους συγγραφείς του «Σχεδίου Δράσης» να θέσουν το παρακάτω ερώτημα: πώς είναι δυνατόν αρκετά ελληνικά Πανεπιστήμια με συρρικνωμένους, ισχνούς οικονομικούς πόρους που σε αρκετές περιπτώσεις με δυσκολία καλύπτουν τις βασικές λειτουργικές ανάγκες τους να παρουσιάζουν τόσο υψηλές επιδόσεις σε διεθνείς αξιολογήσεις; Πώς εξηγείται ότι τα ιδιωτικά ‘κολλέγια’ στην Ελλάδα παρουσιάζουν χειρότερες επιδόσεις στις διεθνείς αξιολογήσεις σε σχέση με τα «αναποτελεσματικά» δημόσια Πανεπιστήμια².

Η ιδεοληπτική εγκαθίδρυση της λογοδοσίας του Πανεπιστημίου απέναντι στην αγορά και στους φορείς της οδηγεί στην αυτοϋπονόμευση και αυτοακύρωση της αρχής της αυτονομίας του Πανεπιστημίου, δηλαδή της δεύτερης βασικής αρχής του «Σχεδίου δράσης». Στο κείμενο ασκείται κριτική στο ότι «η ανάπτυξη των ΑΕΙ στην Ελλάδα ακολούθησε κυρίως πολιτικές και όχι εκπαιδευτικές λογικές». Η υπαγωγή του Πανεπιστημίου στις «απαιτήσεις της αγοράς» είναι άραγε «εκπαιδευτική λογική» ή «πολιτική λογική»;

Η έμφαση στον ακαδημαϊκό προσανατολισμό των σπουδών υπονομεύεται και αυτοακυρώνεται στο βαθμό που τα προγράμματα σπουδών θρυμματίζονται, τα επιστημονικά πεδία κατακερματίζονται, οι εκπαιδευτικές διαδρομές των φοιτητών εξατομικεύονται και η πανεπιστημιακή εκπαίδευση ανάγεται σε επαγγελματική κατάρτιση και την «ευέλικτη» προσαρμογή στις «απαιτήσεις της αγοράς». Υιοθετείται μια ρηχή, εργαλειακή, ωφελιμιστική ερμηνεία της διεπιστημονικότητας που οδηγεί όχι μόνο στη θόλωση των συνόρων μεταξύ διαφορετικών επιστημονικών κλάδων, αλλά επίσης στη διάχυση των ορίων μεταξύ της προαγωγής της επιστημονικής έρευνας και των απαιτήσεων των «ενδιαφερόμενων ομάδων» (stakeholders). Οι επαγγελματικοί φορείς μετατρέπονται σε κριτές του χαρακτήρα και της συγκρότησης των ακαδημαϊκών προγραμμάτων σπουδών. Επιπλέον, θεωρείται ότι θα πρέπει να είναι «εύλογο να μπορούν οι φοιτητές να παίρνουν πιστωτικές μονάδες (credits) και εκτός Πανεπιστημίων». Στο μετανεωτερικό Πανεπιστήμιο οι φοιτητές μετατρέπονται σε συλλέκτες/«αλιείς» πιστωτικών μονάδων στα «θολά νερά» της αγοράς, όπως επίσης, σε πελάτες/χρήστες εκπαιδευτικών υπηρεσιών.

Μια από τις πιο «ρηξικέλευθες» προτάσεις του «Σχεδίου Δράσης» είναι η αλλαγή των εργασιακών σχέσεων του ακαδημαϊκού προσωπικού μέσω της θεσμοθέτησης ποικίλων μορφών εργασιακής απασχόλησης: «συνεργαζόμενων καθηγητών μερικής απασχόλησης (affiliated, clinical ή research professors, professors of practice)». Στο όνομα της καταπολέμησης ενός μοντέλου «που βασίζεται στην ομοιομορφία του “one size fits all” λόγω μιας συγκεντρωτικής αντίληψης, μιας κακώς εννοούμενης εξισωτικής λογικής» προτείνεται ο κατακερματισμός και η πολυδιάσπαση του ακαδημαϊκού προσωπικού σε εργαζομένους πολλαπλών ταχυτήτων που εδράζεται στην λογική του «διαίρει και βασίλευε». Παρά τις αξιώσεις να γίνει το Πανεπιστήμιο «ένας ελκυστικός θεσμός για τους διδάσκοντες και τους διδασκόμενους, συμπεριληπτικός ως προς τις πιο αδύναμες κατηγορίες του πληθυσμού» στην πράξη προωθείται η εξατομίκευση των εργασιακών σχέσεων, η υπονόμευση της προοπτικής συλλογικών διεκδικήσεων και η σύνθλιψη των εργασιακά ευάλωτων και αδύνατων. Η αξίωση δημιουργίας περιβάλλοντος «που ευνοεί την ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών, τον ακαδημαϊκό διάλογο, την αγαστή συνεργασία, τη συναναστροφή και την ελεύθερη και ανοιχτή επικοινωνία» αυτοακυρώνεται στο βαθμό που ενισχύεται ο ανταγωνισμός και υιοθετούνται πρακτικές που αναπαράγουν αφενός μεν, τον ναρκισσισμό, τον ελιτισμό των «αρίστων», των «κορυφαίων» και αφετέρου δε, την απαξίωση των «μέτριων». Άλλωστε, σύμφωνα με το «Σχέδιο Αρχών», «τα καλά Πανεπιστήμια έχουν κορυφαίους δάσκαλους και ερευνητές και τα μέτρια, μέτριους». Παρά την φρασεολογία περί ισότητας, πολυμέρειας, συμπεριληπτικότητας, στην πράξη προάγεται η ανισότητα, ο κατακερματισμός της εκπαιδευτικής κοινότητας και η εξατομίκευση των κοινωνικών υποκειμένων.

Στο «Σχέδιο δράσης» δεν υπάρχει ίχνος προβληματισμού σχετικά με τις συνέπειες της εφαρμογής συστημάτων διοικητικού ελέγχου της απόδοσης στην σωματική και ψυχική υγεία του ακαδημαϊκού προσωπικού. Στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχει εκτεταμένη συζήτηση σχετικά με την εργασιακή εξάντληση του προσωπικού του Πανεπιστημίου που βρίσκεται σε συνθήκες επισφάλειας και συνεχή έλεγχο επιδόσεων. Πολλοί ερευνητές διαπιστώνουν ότι το μετανεωτερικό Πανεπιστήμιο που οργανώνεται στη βάση της νεοφιλελεύθερης «διαχειρισιολογίας» (managerialism) μετατρέπεται σε «αγχογόνα μηχανή»³. Η εργασιακή εξάντληση δεν οδηγεί μόνο στην έκπτωση της δημιουργικότητας του ερευνητικού και εκπαιδευτικού έργου αλλά επίσης, σε τελευταία ανάλυση, στην πτώση της αποδοτικότητας και των επιδόσεων. Η φετιχοποίηση της αποτελεσματικότητας και των υψηλών επιδόσεων οδηγεί σε τελευταία ανάλυση, στην αυτοϋπονόμευση και αυτοακύρωση. Η πραγματιστική εμμονή στην αποδοτικότητα και τις υψηλές επιδόσεις δημιουργεί ένα τοξικό περιβάλλον που απονεκρώνει το συναρπαστικό, δημιουργικό και συχνά αβέβαιο ταξίδι στη γνώση.

Στο «Σχέδιο δράσης» προτείνεται η ριζική αλλαγή της διοίκησης του Πανεπιστημίου. Πιο συγκεκριμένα, προτείνεται το Συμβούλιο του ιδρύματος να έχει εποπτικό/στρατηγικό ρόλο, ενώ ο πρύτανης να διαθέτει δικαιοδοσία μόνο για ακαδημαϊκά θέματα. Μαζί με την κατάργηση της αιρετότητας των οργάνων διοίκησης του Πανεπιστημίου από την ακαδημαϊκή κοινότητα καταργείται όχι μόνο οποιαδήποτε μορφή δημοκρατικής νομιμοποίησης, αλλά επίσης η ακαδημαϊκή λογοδοσία απέναντι στην ακαδημαϊκή κοινότητα (διδακτικό-ερευνητικό προσωπικό, διοικητικό προσωπικό, φοιτητές). Η κοινωνική λογοδοσία ανάγεται στην λογοδοσία απέναντι στην «αγορά», στους “stakeholders”, την «επιχειρηματικότητα», «τον ιδιωτικό τομέα», κ.ά., ενώ παράλληλα υπονομεύεται η ακαδημαϊκή αυτονομία του Πανεπιστημίου.

Tο συμβούλιο του ιδρύματος μετατρέπεται σε ιδιότυπο διοικητικό συμβούλιο ιδιωτικής εταιρίας που λειτουργεί στη βάση μιας αυστηρής ιεραρχίας χωρίς καμιά μορφή δημοκρατικού ελέγχου από τα κάτω. Αυτό οδηγεί αναπόφευκτα στην ενίσχυση των στοιχείων «αδιαφάνειας, υπέρμετρης ιεραρχίας, έντονης ιδεοληψίας, νεποτισμού και παρεοκρατίας, πελατειασμού και κομματισμού, κυνισμού και καχυποψίας». Όλες οι «παθογένειες» του δημόσιου Πανεπιστημίου τις οποίες το «Σχέδιο δράσης» αξιώνει να θεραπεύσει, θα ενισχυθούν αναπόφευκτα. Γίνεται σαφές ότι όχι μόνο η επιχειρηματολογία του κειμένου είναι έωλη και αυτοαναιρούμενη, αλλά επίσης, τα προτεινόμενα «ρηξικέλευθα μέτρα» ενισχύουν τις «παθογένειες» και δημιουργούν νέες ακόμα πιο επικίνδυνες. Το «Σχέδιο δράσης» υβρίζει, απαξιώνει, καταστρέφει το δημόσιο Πανεπιστήμιο, χωρίς να δημιουργεί βιώσιμο σύστημα στη θέση του. Ο οραματικός ορίζοντας του «Σχεδίου δράσης» είναι σαφέστατα αποφατικός, αποδομητικός και το προτεινόμενο «φάρμακο» για τη «θεραπεία» των «παθογενειών» του δημόσιου Πανεπιστημίου είναι «φαρμάκι». Αξίζει να αναλογιστούν οι συγγραφείς του κειμένου, όπως επίσης, εκείνοι που τους στηρίζουν πολιτικά ότι όποιος σπέρνει ανέμους, θερίζει θύελλες.

1. K. Dixon (2001). Οι ευαγγελιστές της αγοράς. Οι Βρετανοί διανοούμενοι και ο νεο-φιλελευθερισμός. Αθήνα: Πατάκης.

2. https://tvxs.gr/news/ellada/syntriptiki-diethnis-yperoxi-ton-ellinikon-aei-enanti-ton-kolegion

3. L. Morrish (2019). Pressure Vessels: The epidemic of poor mental health among higher education staff, HEPI, Occasional Paper 20, https://www.hepi.ac.uk/2019/05/23/pressure-vessels-the-epidemic-of-poor-mental-health-among-higher-education-staff/

*Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης,Σχολή Κοινωνικών Επιστημών, Τμήμα Ψυχολογίας.

 

«Βασίλη, κάτσε φρόνιμα, να γένεις νοικοκύρης»;…

του Δημήτρη Πατέλη

«Φωνή της Πάρου» 2021.11.16

Η μάνα στο γνωστό κλέφτικο τραγούδι, προσπαθεί να συνετίσει το γιο της, να τον αποτρέψει από τον δρόμο της εξέγερσης, της κλεφτουριάς, της επανάστασης για το δίκιο και τη λευτεριά, κατά του τότε ξένου και ντόπιου δυνάστη. Η μάνα εδώ, προτάσσει την φωνή της «σύνεσης», της «νοικοκυροσύνης», το πρότυπο της ατομικής βολής του ιδιώτη που θέλει να πλουτίσει:

«για ν' αποχτήσεις πρόβατα, ζευγάρια κι αγελάδες,

χωριά κι αμπελοχώραφα, κοπέλια να δουλεύουν».

Μπορεί να έχουν τροποποιηθεί κάπως τα αγαθά που δηλώνουν την ευμάρεια της ατομικής βολής και του πλούτου, μπορεί τη θέση των ζώων, των κτημάτων και των τσιφλικιών να έχουν πάρει π.χ. η καριέρα, τα μετρητά, οι τίτλοι ιδιοκτησίας, ο επιδεικτικός πλούτος, τα ακίνητα, τα αυτοκίνητα κ.λπ., αλλά η ουσία της προτροπής αυτής παραμένει απαράλλακτη από γενιά σε γενιά.

Η αγοραία θυμοσοφία του συρμού επιδίδεται και σήμερα σε αντίστοιχες «υψιπετείς» προτροπές, τύπου: «κάτσε στ’ αυγά σου» (προφανής εξιδανίκευση των πουλερικών και της τόλμης της …κλώσας), «εσύ θα βγάλεις το φίδι απ’ την τρύπα» (δηλ. άσε να το βγάλει κάποιος άλλος και αυτόν «μαύρο φίδι που τον έφαγε»), «εσύ θα βγάλεις τα κάστανα απ’ τη φωτιά» (δηλ. «τρώγε μόνο απ’ τα έτοιμα-σερβιρισμένα») κ.λπ. Σε αυτή τη «βάση» εδραιώνεται η αντίληψη που βλέπει τα πράγματα στατικά και αμετάβλητα, διαχρονικά απαράλλακτα, καθ’ ότι «έτσι ήταν, έτσι είναι και έτσι θα είναι πάντα», όσο και αν η σαπίλα καλύπτει τα πάντα και ξεχειλίζει από παντού. Η αγοραία «σοφία» της πιάτσας, κορυφώνεται με την μόνιμη επωδό του αγνωστικισμού του καφενέ: «μη την ψάχνεις ρε φίλε!».

Έτσι διαμορφώθηκε η άρχουσα τάξη στη χώρα και σκάρωσε σαν τα μούτρα της τη δική της «κανονικότητα», την κυρίαρχη τάξη πραγμάτων. Από τον κοτζαμπάση-τσιφλικά και τον κατσαπλιά υποτακτικό του Σουλτάνου και του Πασά, στον «καθώς πρέπει» επιχειρηματία-παράγοντα του «εθνικού κορμού» που βλέπει τη χώρα και το λαό ως λεία και κυριαρχεί με τις πλάτες των Δυτικών «συμμάχων-προστατών». Από τον συνεργάτη του κατακτητή «εθνικόφρονα» γερμανοτσολιά, τον λαδέμπορα-μαυραγορίτη, στο εκδυτικισμένο γιουσουφάκι του Ευρωατλαντισμού, ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ.

Ο «επιτυχημένος» αυτής της «κανονικότητας» είναι ο επιτήδειος, ο αδίστακτος ατσίδας της αρπαχτής, αυτός που κατά περίσταση γλείφει, έρπει ή/και πατάει επί πτωμάτων. Ο τύπος με τις «κατάλληλες διασυνδέσεις», έτοιμος για κάθε πλεκτάνη, δολοπλοκία και απάτη, ένα ον για το οποίο το έχειν υποσκελίζει και υποκαθιστά το είναι του, η «οικονομική επιφάνεια» - την παντελή απουσία βάθους και έρματος.

Κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν αυτής της σήψης και ο ξενέρωτος «εορτασμός» των 200 χρόνων απ’ τη μεγάλη εθνικοαπελευθερωτική και κοινωνική επανάσταση του 1921: το μόνο που έχει να επιδείξει είναι η απίστευτη μιζέρια και η βαρεμάρα, μιας και αποσκοπεί στη συγκάλυψη και στη λήθη του ζωντανού πνεύματος της επανάστασης.

Τα παραμορφωμένα και μουμιοποιημένα απ’ τις επεμβάσεις γηραιά μούτρα με την απόκοσμα φτιασιδωμένη ακαμψία τους, ταιριάζουν απόλυτα σ’ αυτή τη σήψη. Αλήθεια, τέτοια πρότυπα θέλουμε για τα παιδιά και τα εγγόνια μας;

Ωστόσο, ποτέ και πουθενά δεν χάραξαν δρόμους στην ιστορία οι πρωτεργάτες και οι υποτακτικοί της σήψης. Μόνο που ο άνθρωπος δεν ζει χωρίς προοπτική. Και η προοπτική απαιτεί πνεύμα ανυπότακτο, θέλει αγώνα λαϊκό!

Το λέει ο κλέφτης στο τραγούδι του:

«Μάνα μου εγώ δεν κάθομαι να γίνω νοικοκύρης…

και να ’μαι σκλάβος των Τουρκών, κοπέλι στους γερόντους.

Φέρε μου τ' αλαφρό σπαθί και το βαρύ τουφέκι…

και να σου ρίξω κλέφτικα, να σμίξω τους συντρόφους…».

Δημήτρης Πατέλης

Καθηγητής φιλοσοφίας Πολυτεχνείου Κρήτης

 

Πανωλεθρία των «αρίστων» και στον πόλεμο κατά του κορωνοϊού

του Δημήτρη Πατέλη

«Φωνή της Πάρου» 2021.11.08

Αλήθεια, πως πορεύεται ο πόλεμος κατά της πανδημίας του κορωνοϊού στη χώρα μας;

Βάσει των διαθέσιμων στοιχείων, η Ελλάδα, σε έναν πληθυσμό περίπου 10.190.000 κατοίκων, έχει 742 χιλ. κρούσματα, ενώ οι νεκροί ξεπερνούν ήδη τις 16.000!

Συνιστά άραγε αυτός ο αριθμός απώλεια πολέμου; Για να υπάρχει κάποιο ιστορικό μέτρο σύγκρισης, αναφέρω ότι κατά τον πόλεμο του 1940 - 1941 (ελληνοϊταλικό και ελληνογερμανικό) η χώρα μας (με πληθυσμό τότε 7.344.860 κατοίκους) είχε στα πεδία των μαχών 15.000 νεκρούς και αγνοούμενους, ενώ κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους 8.000 νεκρούς. Σε όλο τον κόσμο, σημειώθηκαν 247 εκ. κρούσματα, και 5 εκ. θάνατοι, επί πληθυσμού 7,8 δις.

Βάσει των στοιχείων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ελέγχου Νοσημάτων, η χώρα μας είναι «πρωταθλήτρια» στην κατάταξη βάσει του μακάβριου δείκτη των θανάτων ανά εκατομμύριο κατοίκων: Πρώτη είναι η Βουλγαρία, με 92,07 θανάτους και ακολουθεί η Ελλάδα με 46,83.

Μήπως οι ισχυρότερες κεφαλαιοκρατικές χώρες έχουν την καλύτερη διαχείριση της πανδημίας; Στην κορυφή της λίστας των νεκρών είναι οι ΗΠΑ, με 45,9 εκ. κρούσματα και 746 χιλ. νεκρούς επί πληθυσμού 329,5 εκ. κατοίκων.

Ωστόσο, η Λ.Δ. Κίνας έχει 97.229 κρούσματα και 4.636 νεκρούς, επί πληθυσμού περ. 1,5 δις. Δηλαδή, μια χώρα με πληθυσμό περίπου 140 φορές μεγαλύτερο του ελληνικού, έχει 11.364 λιγότερους νεκρούς απ’ την Ελλάδα και μόνο λόγω της σοσιαλιστικής επιστημονικής σχεδιοποίησης!

Σήμερα, από την πανδημία COVID-19, στην Ελλάδα έχουμε καθημερινά σχεδόν εξαπλάσιες απώλειες και τετραπλάσιους διασωληνωμένους σε σύγκριση με τις αντίστοιχες ημερομηνίες προ ενός έτους, τότε που δεν υπήρχαν καν τα εμβόλια. Την ίδια στιγμή αυξάνεται τραγικά ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν και από την παραμέληση της λοιπής νοσηρότητας (λόγω των υπόλοιπων παθήσεων).

Οι νοσοκομειακοί γιατροί από το 2020 ανέδειξαν την επιτακτική ανάγκη πρόσληψης με έλεγχο των τυπικών προσόντων όλων των ειδικευμένων γιατρών που είχαν κάνει αίτηση για θέση μόνιμου επιμελητή στο ΕΣΥ (που ήταν τότε λιγότεροι από 4000, ενώ οι κενές οργανικές θέσεις ήταν πάνω από 5500) και μονιμοποίησης του επικουρικού υγειονομικού προσωπικού. Παρά το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε προσωπικά επ’ αυτού, απεμπόλησε με θράσος αυτή τη δέσμευση. Έτσι, εξαναγκάζονται γιατροί άσχετων ειδικοτήτων (ακόμα και ειδικευόμενοι ψυχιατρικής, οφθαλμολογίας, μαιευτικής κ.λπ.) να περιθάλπουν ασθενείς COVID19.

Η κυβέρνηση έχοντας αποσαθρώσει συστηματικά την πρωτοβάθμια υγεία θέλει επιπλέον να την ιδιωτικοποιήσει πλήρως σύμφωνα με τα όσα σχετικά δήλωσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός κατά την επίσημη ομιλία του στην ΔΕΘ. Άλλωστε όλους αυτούς τους 19 μήνες η κυβέρνηση απάλλαξε σκανδαλωδώς τα μεγάλα ιδιωτικά θεραπευτήρια από την νοσηλεία ασθενών της επιδημίας και τα τροφοδότησε αφειδώς και ποικιλοτρόπως με δημόσιο χρήμα.

Μετά το πανηγυρικό άνοιγμα του τουρισμού πρακτικά ακυρώθηκαν τα μέτρα ιχνηλάτησης στις πύλες εισόδου της χώρας («κατόπιν πιέσεων ξένων αεροπορικών εταιρειών» και τουριστικού κεφαλαίου), η κ. Κεραμέως αύξησε αντί να μειώσει τον αριθμό μαθητών ανά σχολική αίθουσα εν μέσω πανδημίας, ενώ παραμένουν ανύπαρκτοι οι έλεγχοι σε χώρους εργασίας και στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς των αστικών κέντρων. Εκ των πραγμάτων απεδείχθη ότι πόροι υπάρχουν μόνο για τον κατασταλτικό μηχανισμό του καθεστώτος, όχι για παιδεία και υγεία!

Με τεράστιες ευθύνες της κυβέρνησης και των παρατρεχάμενων εντεταλμένων επιστημόνων σε ρόλο τελάληδων και εκ των υστέρων απολογητών προειλημμένων κυβερνητικών αποφάσεων, οι «άριστοι» του «επιτελικού κράτους» απέτυχαν παταγωδώς και στο μέτωπο της εμβολιαστικής εκστρατείας, ευνοώντας τελικά κάθε μορφής ανορθολογισμό, σκοταδισμό και παραλογισμό, ανοίγοντας πεδίο δράσης για τυχάρπαστους και δόλιους κομπογιαννίτες…

 

Δημήτρης Πατέλης

Αναπληρωτής καθηγητή Φιλοσοφίας Πολυτεχνείου Κρήτης

 

Είναι σήμερα επίκαιρο το ΟΧΙ στον φασισμό βαθέως κράτους & παρακράτους;

του Δημήτρη Πατέλη

«Φωνή της Πάρου» 2021.11.03

 

Τέσσερα περιστατικά για προβληματισμό εν όψει της επετείου του ΟΧΙ:

1) 21 Οκτωβρίου 2021, εκδικάσθηκε η κατάπτυστη αγωγή της Ένωσης Απόστρατων Αξιωματικών Στρατού (ΕΑΑΣ) κατά του κομμουνιστή δημοσιογράφου, ερευνητή και συγγραφέα Νίκου Μπογιόπουλου, από τον οποίο η εν λόγω Ένωση αξιώνει την καταβολή 70.000 ευρώ για «ηθική βλάβη» και τη φυλάκισή του για 6 μήνες!

Η αγωγή αφορά όσα ανέφερε ο Ν. Μπογιόπουλος σε εκπομπή και στο άρθρο «Οι "κομμουνιστοσυμμορίτες", οι κατσαπλιάδες του Βαν Φλιτ και τα τσιράκια του Πάιατ», με αφορμή τις αντικομμουνιστικές εκδηλώσεις της ΕΑΑΣ στον Γράμμο και στο Βίτσι για τους πεσόντες «κατά τις επιχειρήσεις 1946 - 1949 κατά των κομμουνιστοσυμμοριτών», με εκπροσώπους της φασιστικής, φασίζουσας, ναζιστικής κ.λπ. ακροδεξιάς, της εγκληματικής οργάνωσης «Χρυσή Αυγή» συμπεριλαμβανομένης.

Η ΕΑΑΣ συνιστά Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), ευθέως υπαγόμενο στο υπουργείο Άμυνας ενσαρκώνει και εκφράζει το βαθύ κράτος.

Οι πατριδέμποροι και πατριδοκάπηλοι αυτής της κοπής, αυτοί που μέχρι σήμερα πλασάρουν ως «εθνικοφροσύνη» και «πατριωτισμό» ένα χυλό αστικού εθνικισμού και κοσμοπολιτισμού του κεφαλαίου, με θεμελιώδες καταστατικό συστατικό την απόλυτη, άνευ όρων και ορίων δουλοπρεπή υποταγή τους στις στρατηγικές επιλογές των ευρωατλαντικών πατρόνων τους -προφανώς εξ ιδίων κρίνοντες- έχουν το θράσος να κατηγορούν τους κομμουνιστές μέχρι σήμερα ως «ανθέληνες», «απάτριδες» και «αντεθνικούς», ως «ληστές» και «κομμουνιστοσυμμορίτες»!

Η αγωγή της υπό κρατική/επιτελική εποπτεία ΕΑΑΣ εναντίον του εν λόγω μάχιμου και εξαιρετικά δημοφιλούς δημοσίου προσώπου περικλείει ένα σαφή συμβολισμό με πολλαπλή στόχευση. Κυρίως, συνιστά δίωξη κατά οποιουδήποτε στο εξής θα τολμά να θέτει ορθολογικά και επιστημονικά εν αμφιβόλω την καθεστωτική παραχάραξη της Ιστορίας και τα συνακόλουθα «εμφυλιοπολεμικά» δόγματα/ιδεολογήματα, ενώ αποσκοπεί στην επιβολή λογοκρισίας στον δημόσιο λόγο, στην καταστρατήγηση κεκτημένων με αγώνες και θυσίες ατομικών, κοινωνικών, πολιτικών δημοκρατικών ελευθεριών και δικαιωμάτων.

2) Ο πυρηνάρχης τωνναζιστικών ταγμάτων εφόδου της εγκληματικής οργάνωσης «Χρυσή Αυγή», υπό την καθοδήγηση του οποίου δρούσε και ο φονιάς του Παύλου Φύσσα Γ. Ρουπακιάς, κρίνεται από την δικαιοσύνη αποφυλακιστέος, πριν καν καθαρογραφεί η καταδικαστική απόφαση για 10-ετή φυλάκισή του, «λόγω ψυχολογικών προβλημάτων του τέκνου του»…

3) Όργανα του επίσημου κράτους,7 αστυνομικοί της ομάδας ΔΙ.ΑΣ.,δολοφονούν 18χρονο Ρομά στο Πέραμα (22.10.2021) και τραυματίζουν άλλον ένα, με καταιγιστικά πυρά (38 πυροβολισμοί από μικρή απόσταση κατά αόπλων νεαρών/εφήβων), μετά από 35λεπτη καταδίωξη μέσα στον αστικό ιστό. Για να δικαιολογήσουν το έγκλημα τα όργανα: α. δηλώνουν εκ των υστέρων δήθεν 7 τραυματίες, ενώ στο οπτικοακουστικό υλικό αναφέρεται σαφώς ότι όλοι οι αστυνομικοί είναι καλά στην υγεία τους και β) παρουσιάζουν ψευδώς ως «20χρονο και σεσημασμένο οδηγό του κλεμμένου οχήματος» τον δολοφονηθέντα, ο οποίος ήταν 18 ετών, χωρίς βεβαρημένο ποινικό παρελθόν και ήταν επιβάτης στο πίσω κάθισμα… Τα ψεύδη αυτά αναπαράγονται από τα περισσότερα ελεγχόμενα ΜΜΕ.

4) Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, τα ΜΑΤ επιτέθηκαν με τον πιο βάναυσο τρόπο κατά  διαδήλωσης διαμαρτυρίας για τη δολοφονία του 18-ετούς Ρομά που έγινε στα Προπύλαια, με αποτέλεσμα να καταλήξουν αρκετοί διαδηλωτές με τραύματα στο νοσοκομείο. Κτυπήθηκε βάναυσα από τα ΜΑΤ η συνάδελφος Ζαμπία Κατσανεβάκη, μέλος ΕΕΔΙΠ του ΕΜΠ!

 

Ο Δ. Πατέλης είναι αναπληρωτής καθηγητή Φιλοσοφίας Πολυτεχνείου Κρήτης.

 

       Όχι άλλο εργατικό αίμα στο βωμό του κεφαλαίου!

του Δημήτρη Πατέλη

Αν. καθηγητή Φιλοσοφίας Πολυτεχνείου Κρήτης,

μέλους της Διεθνούς Σχολής «Η Λογική της Ιστορίας»,

του «Ομίλου Επαναστατικής Θεωρίας»,

του Γ.Σ. του Επιστημονικού Συλλόγου

«Εμείς που σπουδάσαμε στο σοσιαλισμό».

«Ημεροδρόμος» 2021.11.03

 

Μηδενική ανοχή στις αδιαφανείς και εγκληματικές εργασιακές σχέσεις στο λιμάνι και παντού!
Νίκη στον αγώνα των λιμενεργατών του Πειραιά!

Την Δευτέρα 2021.10.25 το απόγευμα γίναμε μάρτυρες άλλου ενός αποτρόπαιου ταξικού εγκλήματος: από γερανογέφυρα τεμαχίστηκε ο 45χρονος εργαζόμενος Δημήτρης Δαγκλής, στην προβλήτα 2 του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά.

Δεν ήταν «ατύχημα», ούτε «δυστύχημα». Ήταν ένα ακόμα περιστατικό στο μαζικό, επαναλαμβανόμενο και σαφώς ταξικό έγκλημα του κεφαλαίου κατά της εργατικής τάξης! Η Υγιεινή και η Ασφάλεια της Εργασίας δεν είναι φυσικά φαινόμενα. Είναι δομικά στοιχεία των κυρίαρχων εργασιακών σχέσεων/σχέσεων παραγωγής, τεχνολογική και οργανωτική έκφραση των όρων υπαγωγής της εργασίας στο κεφάλαιο. Συμβαίνουν 19 εργατικά «ατυχήματα» κάθε εργάσιμη μέρα, ενώ κάθε τρεις εργάσιμες μέρες ένας εργάτης χάνει τη ζωή του! Πρόκειται για ένα μακελειό διαρκείας, που είναι σε εξέλιξη στους χώρους δουλειάς

Το έγκλημα αυτό οφείλουμε να το δούμε και ως αφορμή για την ανάδειξη άκρως σκοτεινών πλευρών των εργασιακών σχέσεων στο ιδιωτικοποιημένο λιμάνι. Σχέσεων, τις οποίες με πολιορκητικό κριό το σαφώς θανατηφόρο καθεστώς που έχει επιβληθεί στον Πειραιά, το πολιτικό προσωπικό του κεφαλαίου επιδιώκει απροκάλυπτα να γενικεύσει στο σύνολο της επικράτειας.

Τα ελεγχόμενα ΜΜΕ μετέδιδαν συντονισμένα μια ψευδή είδηση: δήθεν ο εργαζόμενος «μόλις είχε σχολάσει και επέστρεψε να πάρει προσωπικά αντικείμενα». Το έκαναν αυτό ώστε να παρουσιαστεί ο θάνατος ως «συμβάν εκτός ωραρίου εργασίας», ώστε να συγκαλυφθεί το εγκληματικό καθεστώς και συνολικά οι συνθήκες «ευέλικτης» εργασίας των «ενοικιαζόμενων» εργαζομένων.

Την είδηση διέψευσε έντονα το σωματείο εργαζομένων. Ο Δ. Δαγκλής, όπως και ο χειριστής της γερανογέφυρας που τον τεμάχισε, δούλευε εξαντλητικά σε «κόντρα βάρδια», δηλαδή σε συνεχόμενη βάρδια με 8 ώρες διαφορά από προηγηθείσα δωδεκάωρη βάρδια!

Η ανακοίνωση της Ένωσης Εργαζομένων Διακίνησης Εμπορευματοκιβωτίων στις προβλήτες του Πειραιά αναφέρει: «Είναι αποτέλεσμα της εντατικοποίησης της εργασίας, των ελλιπών μέτρων ασφάλειας της υγείας μας και της ακεραιότητας μας. Είναι αποτέλεσμα των απανωτών κόντρα βαρδιών, των υπερωριών, το πετάμε «νέους εργάτες» να κολυμπήσουν χωρίς την απαραίτητη εκπαίδευση. Είναι αποτέλεσμα των εκβιασμών από την εργοδοσία μπροστά στις ανανεώσεις των συμβάσεων, να μην υπολογίζεται κούραση, ασθένειες, να «φοβόμαστε» να πούμε όχι. Είναι αποτέλεσμα να θυσιάζονται ζωές για τα κέρδη της COSCO».

Το σωματείο εργαζομένων καταγγέλλει ότι η εταιρεία επιλέγει προσωπικό με ελλιπή εκπαίδευση, το οποίο ανανεώνει συχνά, αυξάνοντας την επικινδυνότητα στο χώρο εργασίας και καθιστώντας τα ατυχήματα καθημερινότητα. Οι απανωτές βάρδιες, τα «ευέλικτα» και απρόβλεπτα ωράρια, οδηγούν σε μακροχρόνια κόπωση και  επαγγελματικές ασθένειες, ενώ οι υπεργολαβίες και οι επισφαλείς σχέσεις εργασίας επιτρέπουν στην εργοδοσία να εκβιάζει τους εργαζόμενους και να επιβάλλει με το φόβητρο της απόλυσης άθλιες συνθήκες.

Επιδίωξη της εργοδοσίας είναι η επιβολή ανεξέλεγκτου καθεστώτος «ενοικίασης» εργαζομένων από εργολαβικές εταιρείες, χωρίς κλαδικά δικαιώματα, με αποσιώπηση των συνθηκών υγιεινής και ασφαλείας, των εργατικών ατυχημάτων και δυστυχημάτων. Μετά από μαζική και μαχητική κινητοποίηση των λιμενεργατών θεσπίστηκε κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας, δημιουργήθηκε σωματείο και κανονισμός εργασίας, που επέτρεψε τη δήλωση των ατυχημάτων.

Ωστόσο, ακόμα και σήμερα οι εργαζόμενοι είναι μονίμως σε κατάσταση αναμονής-επιφυλακής. Καλούνται για εργασία λίγες ώρες πριν τη βάρδια, ανάλογα με τις εκάστοτε αφίξεις των πλοίων. Έτσι, καλούνται να κάνουν διπλοβάρδιες, με ολιγόωρα διαλείμματα, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα τον εξαναγκασμό τους να επιστρέφουν κατάκοποι σε μια σκληρή εργασία. Εδώ έγκειται κατά τους εργαζομένους η βασική αιτία των ατυχημάτων. Οι έλεγχοι, τους οποίους θα όφειλε να διενεργεί το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) έχουν σταματήσει τα τελευταία δυο χρόνια, ενώ η ένταξη των εργαζομένων του λιμανιού στο καθεστώς των βαρέων και ανθυγιεινών δεν πραγματώθηκε ποτέ.

Είναι απαραίτητη λοιπόν η άνευ όρων στήριξη του αγώνα των εργαζομένων, αυτών που για τον βιοπορισμό τους εμπλέκονται ως ζωντανή εργασία σε μια από τις μεγαλύτερες λιμενικές εγκαταστάσεις/υποδομές φορτοεκφορτωτικής βιομηχανίας της Μεσογείου, με όρους ουσιαστικά «ενοικιαζόμενων» εργαζομένων, με όρους που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και την ίδια τη ζωή τους.

Είναι επιτακτικότατα και ζωτικής σημασίας τα αιτήματα των λιμενεργατών της COSCO, τα οποία διεκδικούν με μαχητικότητα συσπειρωμένοι στο σωματείο τους. Πρόκειται για διεκδικήσεις προστασίας από τους σοβαρούς κινδύνους, που, όπως αποδείχθηκε από τον τραγικό χαμό του συναδέλφου τους, δεν παίρνουν άλλη αναβολή. Τα αιτήματα της απεργίας του Σωματείου ξεκινούν από το μείζον ζήτημα της ασφάλειας των εργαζομένων και φτάνουν ως την υπογραφή συλλογικής σύμβασης:

– Κανένας εργαζόμενος να μην ξαναδουλέψει 12 ώρες και κόντρα βάρδιες.

– Να γίνουν όλες οι απαραίτητες προσλήψεις σε συνεννόηση με το Σωματείο, με πλήρη απασχόληση και εργασιακά δικαιώματα.

– Τέρμα οι εργατικές ομάδες με μόνο 4 άτομα. Να είναι 6, γιατί έχουμε και πολλούς σακατεμένους.

– Άμεση σύσταση Επιτροπής Υγιεινής και Ασφάλειας με τη συμμετοχή των εργαζομένων.

– Σε κάθε πόστο και ειδικότητα να υπάρχει εκπαίδευση από τους αρμόδιους φορείς.

– Κυρίως ζήτημα είναι τα μηχανήματα που λειτουργούν να είναι τα πλέον ασφαλή.

– Αυτά τα αιτήματα πρέπει να συνδεθούν με την υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας για να είναι δεσμευτικά, με μόνιμη, σταθερή εργασία με πλήρη εργασιακά δικαιώματα.  

Επιπλέον, επιτακτική είναι και η ανάγκη διεκδίκησης πλήρους διαφάνειας περί των συμβάσεων που διέπουν το ιδιοκτησιακό και διαχειριστικό καθεστώς στο λιμάνι του Πειραιά.

Από την ειδησεογραφία γνωρίζουμε ότι βασικός ιδιοκτήτης του πακέτου μετοχών του ΟΛΠ σήμερα έχει καταστεί ο κρατικός κολοσσός από την Λ.Δ. Κίνας COSCO.

Βάσει της προσπελάσιμης πληροφορίας, κατ’ απαίτηση της πλευράς του ελληνικού δημοσίου/κυβέρνησης, το όλο πλαίσιο των προσλήψεων και των εργασιακών σχέσεων στο λιμάνι δεν εναπόκειται ευθέως στην COSCO, αλλά στην ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΔΡΑΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΡΓΟΛΑΒΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ, με πρώτη και κύρια την Εταιρεία-φούσκα DPort Services https://www.dport.gr/about-us/ , πίσω από την οποία -όπως διαβεβαιώνουν οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ του λιμανιού- κρύβεται με όρους κατεστημένου κράτους/παρακράτους και η μανιάτικη μαφία, με την γνωστή ιστορία και τις διασυνδέσεις της και το εξ ίσου γνωστό φάσμα οικονομικών, κρατικών, παρακρατικών και ιδεολογικών λειτουργιών της…

Ωστόσο, είναι εντυπωσιακή η συστηματική αποσιώπηση αυτού του καθεστώτος, ουσιαστικοί όροι του οποίου συνδέονται ακριβώς με την δομή και τις λειτουργίες της σκοτεινής DPort Services, η οποία -περιέργως πως- ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΑΠΥΡΟΒΛΗΤΟ. Είναι αναμενόμενο από τους φορείς του κεφαλαίου να επιδιώκουν τέτοιου τύπου συσκότιση του άθλιου καθεστώτος των εργασιακών σχέσεων στο λιμάνι προς συγκάλυψη των εγκληματικών ευθυνών τους.

Όσο πιο ασαφές, αδιαφανές και πολυπλόκαμο είναι το κύκλωμα των εμπλεκόμενων στις εργασιακές σχέσεις των λιμενεργατών, τόσο πιο πολύ διαχέονται οι αρμοδιότητες, οι δικαιοδοσίες και οι ευθύνες, ενώ δυσχεραίνεται, χειραγωγείται και αποπροσανατολίζεται εύκολα ο αγώνας για συλλογικές διεκδικήσεις.   

Έχουν και επιπλέον λόγους να στήνουν σκοτεινούς μεσάζοντες τύπου DPort Services οι ιθύνοντες του κατεστημένου, δεδομένων των ιδιοτελών συμφερόντων τους και της ιστορίας του ακροδεξιού κράτους/παρακράτους στον Πειραιά.

Το εργατικό κίνημα και οι φορείς του οφείλουν να διεκδικήσουν πλήρη διαφάνεια σε ό,τι αφορά τις εργασιακές σχέσεις, τη θέση και το ρόλο των μεσαζόντων σε αυτές. Δεν μπορεί να θεωρείται κανονικότητα το ότι σχεδόν απουσιάζει κάθε αναφορά στη DPort Services, είτε όπου γίνεται μνεία σε αυτήν, την παρουσιάζουν ως συνέχεια/συνώνυμο ή και «συνεταίρο κατ’ επιλογήν της COSCO», χωρίς διεκδίκηση διαφάνειας, χωρίς αναφορά στο όλο συμβατικό/ρυθμιστικό πλαίσιο. Ποιον εξυπηρετεί αυτή η στάση;

Όχι άλλο εργατικό αίμα στο βωμό του κεφαλαίου!

Μηδενική ανοχή στις αδιαφανείς και εγκληματικές εργασιακές σχέσεις στο λιμάνι και παντού!

Νίκη στον αγώνα των λιμενεργατών του Πειραιά!