Σάββατο 21 Ιουνίου 2014

Υπάρχει σήμερα Δεξιά και Αριστερά;


Υπάρχει σήμερα Δεξιά και Αριστερά;
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΑΤΕΛΗ, αναπληρωτή καθηγητή Φιλοσοφίας στο Πολυτεχνείο Κρήτης, μέλους της συλλογικότητας αγώνα για την Επαναστατική Ενοποίηση της ανθρωπότητας.

Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 20 Ιουνίου 2014

Μήπως στις μέρες μας, δεν έχουν πια νόημα δίπολα τύπου «αριστερά-δεξιά»;
Ο προβληματισμός αναφορικά με τον κοινωνικό και πολιτικό προσανατολισμό των δημόσιων πραγμάτων, τίθεται με ιδιαίτερη οξύτητα όποτε η κοινωνία βρίσκεται μπροστά σε σταυροδρόμι, ή σε αδιέξοδο. Στις κρίσιμες καμπές της ιστορίας, όπως στις μέρες μας, όταν το κυρίαρχο σύστημα (σε τοπική και παγκόσμια κλίμακα, σε εθνική και διεθνή βάση) αποβαίνει ανίκανο να προτείνει θετική και ελκτική προοπτική για την κοινωνία, ανακύπτει κατ' ανάγκη το ερώτημα: «υπάρχει άραγε προοπτική;».
Τρεις είναι οι πιθανές προοπτικές: 1. Συντήρηση κατά βάση (διαχείριση, ψιλοβελτίωση κ.ο.κ.) του καθεστώτος που υπάρχει, της κυρίαρχης τάξης πραγμάτων. 2. Οπισθοδρόμηση, αντιδραστική στροφή σε εξιδανικευμένες κοινωνικές μορφές του παρελθόντος (όπως π.χ. το διαβόητο  «πίσω ολοταχώς» είτε η «καθαρότητα» των δουλοκτητών «αρχαίων ημών προγόνων», ή στη χούντα...) και 3. Προοδευτική διέξοδος σε ένα μέλλον, απαλλαγμένο από τα καταστροφικά αδιέξοδα και τη σήψη παρελθόντος και παρόντος. Προοδευτική ανάπτυξη συνιστά κάθε βήμα ή άλμα αναβάθμισης των υλικών και πνευματικών όρων ύπαρξης όχι κάποιας μικρής μερίδας, κάποιας ελίτ προνομιούχων, αλλά της πλειονότητας του πληθυσμού, μέσω της ικανοποίησης των βαθύτερων πραγματικών (όχι επίπλαστων) αναγκών της ανθρωπότητας, στην κατεύθυνση της ενοποίησής της. Όσο πιο βαθιά είναι η κρίση, τόσο πιο πολύ περιπλέκονται οι δύο πρώτες πιθανές προοπτικές, ως ουτοπικά αδιέξοδες εκδοχές συντήρησης ή/και αναβίωσης δομών ενός χρεοκοπημένου και σάπιου καθεστώτος. Επιπλέον, τόσο πιο επιτακτική γίνεται η ανάγκη επιβίωσης της κοινωνίας, μέσω της προοπτικής διεξόδου από τα αδιέξοδα και τη σήψη.
Αντίστοιχες είναι οι κοινωνικές κινητήριες δυνάμεις που συντάσσονται με κάθε μια από τις παραπάνω προοπτικές, βάσει ποικίλων βαθμών συνειδητοποίησης των συμφερόντων τους. Υπάρχουν άρχουσες κοινωνικές ομάδες, στρώματα και τάξεις, τα παρασιτικά συμφέροντα των οποίων είναι συνυφασμένα με το κυρίαρχο καθεστώς. Γι' αυτό και πασχίζουν να το διατηρήσουν πάση θυσία, επιχειρώντας να πείσουν την πλειοψηφία των κατ' εξοχήν υποζυγίων και θυμάτων της καταστροφικής εκμετάλλευσης και καταπίεσης που ασκούν, ότι δήθεν «δεν υπάρχει εναλλακτική προοπτική» και μόνον έτσι «οι θυσίες του λαού θα πιάσουν τόπο»!
Τέλος, οι άνθρωποι που με τις σωματικές και πνευματικές τους δυνάμεις παράγουν τον κοινωνικό πλούτο (κυρίως μισθωτοί αλλά και αυτοαπασχολούμενοι), αυτοί που υφίστανται την εκμετάλλευση και την καταπίεση, ως προς την κοινωνική θέση και το ρόλο τους, ως προς τα ζωτικά τους συμφέροντα (στο βαθμό που μπορούν να τα διαγνώσουν και να τα  συνειδητοποιήσουν), συντάσσονται με την προοδευτική κοινωνική προοπτική.
Πόσο αριστερά είναι μια παράταξη που συγκυβέρνησε στο πιο αντιλαϊκό καθεστώς της μεταπολεμικής ιστορίας, ή εκείνη που σπεύδει να δηλώσει νομιμοφροσύνη στις στρατηγικές επιλογές της άρχουσας τάξης; Η τοποθέτηση των πολιτικών δυνάμεων δεν είναι θέμα δήλωσης, γούστου ή υποκειμενικής ονοματοδοσίας-ταμπέλας. Προσδιορίζεται αντικειμενικά, βάσει του τι κάνει στην πράξη ο καθείς στο συσχετισμό δυνάμεων, βάσει του τι πρακτικά προτάσσει ως προοπτική για την κοινωνία (από την οπισθοδρόμηση-συντήρηση, μέχρι την επαναστατική προοδευτική προοπτική) και των συμφερόντων των αντίστοιχων κοινωνικών-ταξικών δυνάμεων που πρεσβεύει (από την άρχουσα σήμερα παγκόσμιας κλίμακας χρηματιστική ολιγαρχία εκμεταλλευτών των πολυεθνικών ομίλων και τους κατά τόπους εκπροσώπους της, μέχρι τους μισθωτούς εργαζόμενους και τους ανέργους που υφίστανται την εκμετάλλευση): Δεξιά, «κέντρο» και Αριστερά.
Από τη Μεγάλη Γαλλική Επανάσταση, καθιερώνεται η αντίστοιχη χωροταξική διάταξη στο κοινοβούλιο: εξ αριστερών προς τα δεξιά ενώπιον του προεδρείου, ευθέως αναλόγως του βαθμού αντίθεσης προς την καθεστηκυία τάξη πραγμάτων ή εκ δεξιών -ευθέως αντίστοιχη του βαθμού εναντίωσης σε κάθε αλλαγή, νεωτερισμό και πρόοδο, πάντα σε συνάρτηση με τα κοινωνικά-ταξικά συμφέροντα που πρεσβεύουν αυτές οι δυνάμεις.
Οι έννοιες «Δεξιά και Αριστερά» θα χάσουν τη σημασία τους όταν θα έχει πλέον περάσει οριστικά στο παρελθόν η πάλη των κοινωνικών τάξεων και συμφερόντων, η συνακόλουθη σύγκρουση προοπτικών και η πολιτική ως έκφραση των παραπάνω. Κάθε αντίθετος ισχυρισμός είναι ανόητος ή/και εξυπηρετεί σκοπιμότητες συγκάλυψης των παραπάνω.  Στην κρίση οι έννοιες αυτές επαναπροσδιορίζονται ποικιλοτρόπως, μιας και αποκαλύπτεται ότι πάλαι ποτέ ριζοσπαστικά ή και επαναστατικά μορφώματα και πρόσωπα, μεταλλάσσονται βαθμηδόν επί «δεξιά» ενσωματούμενα, μέχρι την πλήρη ένταξή τους στην καθεστηκυία τάξη πραγμάτων. Επί παραδείγματι, το κόμμα που ίδρυσαν ουσιαστικά οι θεμελιωτές της κομμουνιστικής θεωρίας, Κ.Μαρξ και Φ.Ένγκελς, είναι σήμερα το νυν συγκυβερνόν στη Γερμανία SPD...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου